وبلاگ
- کراد فاندینگ چیست؟
تأمین مالی جمعی و یا کراد فاندینگ که به آن جمع‌سپاری مالی نیز گفته می شود نوعی فرآیند جذب سرمایه برای یک پروژه است که در آن، سرمایه‌ی مورد نیاز از طریق مشارکت عده زیادی از افراد مستقل و معمولاً در بستر اینترنت تأمین می‌شود.
در تامین مالی سنتی برای کسب وکارها، پروژه ها به تعداد اندکی از سرمایه‌گذارها محدود میشوند اما در تامین مالی جمعی این رویه تغییریافته است.
به‌طوری که صاحبین کسب وکارها با استفاده ازپلتفرم‌های تامین مالی جمعی می‌توانند با هزاران و شاید میلیون‌ها نفر از سرمایه‌گذاران بالقوه در ارتباط باشند. تامین مالی جمعی درب‌های سرمایه‌گذاری را گسترده‌تر می‌کند تا سرمایه‌گذاران کوچک بتوانند در کسب‌وکارهای جدید و موردعلاقه‌شان سرمایه‌گذاری کنند.
یکی از مزایای مشارکت در تامین مالی جمعی دریافت سود یا سهام در قبال مشارکت در سرمایه گذاری می باشد این روش امکان سرمایه گذاری را برای حداقل ترین بودجه ممکن فراهم می آورد. همان‌طور که روشن است با یک مبلغ پایین، نمی‌توان در سرمایه‌گذاری مشارکت داشت. در حالی‌که پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی، این موضوع را امکان‌پذیر ساخته‌اند.
همچنین در اکثر سرمایه گذاری ها در این پلتفرم، به منظور تشویق شهروندان برای مشارکت در تأمین مالی پروژه‌ها، ضمانت سرمایه ارائه می‌شود. در این صورت، سرمایه‌ای که بابت پروژه توسط سرمایه‌گذار پرداخت می‌شود، بیمه شده خواهد بود. بنابراین شکست طرح و برنامه‌ای که برای آن تأمین مالی صورت گرفته است، با عودت وجه به سرمایه‌گذاران همراه است.
- مزایای تامین مالی جمعی
مهمترین دلایل لزوم تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری برای کاهش ریسک است. تامین مالی جمعی یک گزینه بسیار مناسب برای این تنوع‌بخشی است، چرا که هم بازدهی آن از بسیاری از ابزارهای دیگر بالاتر بوده و هم گزینه‌ای با عملکرد متفاوت از سایر ابزارهاست.
دومین دلیل این است که این ابزار حتی برای سرمایه‌گذاران غیر حرفه‌ای هم بسیار راحت و قابل درک است. برای ورود به آن یا بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری نیازی به دانش تخصصی مالی ندارد. اثر شانس، رانت و سفته‌بازی در بازدهی سرمایه‌گذاری بسیار کم‌رنگ است. گزارش‌های عملکرد را به راحتی می‌توان بررسی کرد و اطلاع دقیقی از شیوه هزینه‌کرد سرمایه‌گذاری به دست آورد.
کرادفاندینگ کاملا بر اصول شرعی و فقهی منطبق است و دغدغه‌های مخاطبین این موضوع را به خوبی پوشش می‌دهد. چرا که در تامین مالی جمعی، سرمایه‌گذار در سود و زیان توسعه کسب‌وکار، طبق برنامه و شرایط مشخص شریک بوده و اثر سرمایه‌گذاری به راحتی قابل مشاهده و پیگیری است.
یک حرکت اجتماعی است. چرا که سرمایه‌گذاری صرف مشارکت در توسعه و رشد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط می‌شود که در زندگی روزمره با آنها سروکار داریم. به همین دلیل هم‌زمان با سودآوری سرمایه‌گذاری برای ما، اثر ملموسی نیز بر اقتصاد و اشتغال و زندگی عامه جامعه گذاشته می‌شود.
- درباره اینوستوران
در سال‌های اخیر، زیست‌بوم کارآفرینی در کشور رشد قابل توجهی داشته است و بسیاری از جوانان بااستعداد و خلاق ایرانی در پی تبدیل ایده‌های نوآورانه خود به کسب‌وکارهایی ارزش‌آفرین هستند. بی‌تردید، تامین مالی این کسب‌وکارهای نوپا با استفاده از ابزارهای مناسب نیازها و سطح رشد آنها، نقش انکارناپذیری در موفقیت آنها خواهد داشت. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران و نهادهای مالی با مشاهده روند تغییرات در ماهیت کسب‌وکارها، تمایل زیادی به سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای نوآورانه و فناورانه پیدا کرده‌اند.
اینوستوران یک سکوی تأمین مالی جمعی است که ارتباط میان بنیان‌گذاران کسب‌وکارهای نوپا و سرمایه‌گذاران را تسهیل می‌کند. در این سکو، استارتاپ‌ها و سایر بیزینس ها می‌توانند کسب‌وکار خود را به شبکه سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی ما معرفی کنند و از خدمات متنوع مشاوره‌ای ما در مسیر جذب سرمایه بهره‌مند شوند.
سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی اعم از سرمایه‌گذاران فرشته، شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و شرکت‌های تامین سرمایه می‌توانند با عضویت در شبکه سرمایه‌گذاران اینوستوران به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای نوپا دسترسی یابند و ضمن بررسی اسنادی که در سکو منتشر می‌شود، با این سرمایه‌پذیران ارتباط پیدا کنند.
مهمترین مزیت این سکو برای سرمایه‌گذاران، کاهش زمان و هزینه‌های شناسایی و ارزیابی سرمایه‌پذیران است. اینوستوران به نمایندگی از سرمایه‌گذاران، طیف گسترده‌ای از طرح‌ها و شرکت‌ها را بررسی کرده و می‌کوشد تا بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری را در اختیار شبکه سرمایه‌گذاران خود قرار دهد.
- چه نهادی بر سکوی تامین مالی جمعی اینوستورانم نظارت دارد؟
سکوی تامین مالی جمعی در ایران توسط شرکت فرابورس و سازمان بورس نظارت می شوند.
اینوستوران در بهمن ماه ۱۴۰۰ موفق به اخذ مجوز فعالیت از فرابورس شده است و طبق این مجوز، تمام فعالیت های آن بر مبنای دستورالعمل های فرابورس نظارت میشوند.
- تامین مالی جمعی بر پایه مشارکت در درآمد چیست؟
روش تامین مالی جمعی با مدل مشارکت در درآمد یک روش محبوب و موثر در میان انواع مدل‌های تامین مالی جمعی در جهان و به خصوص ایران بوده که با توجه به سازوکارهای منحصربه‌فردی که دارد، مورد توجه سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها قرار گرفته است.
در روش تامین مالی جمعی با مدل مشارکت در درآمد، سرمایه‌گذاران با سرمایه‌گذاری در یک طرح- که توسط شرکت سرمایه‌پذیر ارائه شده- در سود و زیان آن طرح شریک خواهند شد. در این مدل دیگر مسئله ربوی بودن سود سرمایه‌گذاری که صددرصد و بدون در نظرگرفتن زیان طرح باشد، مطرح نیست. البته این بدین معنا هم نیست که ریسک سرمایه‌گذاری در این مدل بالا باشد و روش‌های متعددی به کار گرفته می‌شود تا در این گونه طرح‌ها حداقل امنیت اصل سرمایه سرمایه‌گذاران حفظ شود.
سکوی تامین مالی جمعی برای حفظ امنیت سرمایه‌‌های جمع‌آوری شده حتی الامکان از طرف صندوق‌های سرمایه‌گذاری ضمانت اصل سرمایه اخذ می‌کند. همچنین در همان مراحل ارزیابی پیش از شروع کمپین، با دقت و نظارت بسیار بالا، طرح و وضعیت اعتباری سرمایه‌پذیر را تحلیل و بررسی می‌کند تا شرایط پروژه مدنظر مناسب باشد. در واقع اگر شرکت سرمایه‌پذیر قصد همکاری با یک سکوی تامین مالی جمعی داشته باشد، باید ابتدا طرح توجیهی مفصل و دقیقی داشته باشد. در این طرح شرح پروژه، محاسبات سرمایه لازم و سود حاصل و موارد متعدد دیگری باید توضیح داده شود و سکوی تامین مالی نیز اقدامات تحلیلی خود را بر این اساس آغاز می‌کند. به عنوان مثال با بررسی سابقه فروش شرکت و محصول طرح، این مساله باید احراز شود که آیا شرکت مذکور توانایی پرداخت سود پیش‌بینی‌شده را دارد یا خیر. البته این مورد یک استثنا هم دارد که درباره استارتاپ‌هاست. از آن جا که استارتاپ‌ها ممکن است گردش مالی محدودتری داشته باشند، از روش‌های حمایتی دیگری در قبال آنها استفاده می‌شود که مهمترین آن، اتصال استارتاپ‌ها به VC یا همان سرمایه‌گذار خطرپذیر است و سایر سرمایه‌گذاران باید حتما نسبت به مخاطرات احتمالی این طرح‌ها بررسی‌های کافی را داشته باشند.
- تفاوت سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی
سرمایه‌گذاران حقیقی شامل افرادی میشوند که دارای سرمایه مازاد و علاقمند به سرمایه‌گذاری هستند. سکوی تامین مالی جمعی در بازه زمانی مثلا یک ماهه با ایجاد یک کمپین تبلیغاتی همه جانبه، در خصوص طرح اطلاع‌رسانی می‌کند و در این مدت سرمایه‌گذاران می‌توانند ارتباط مستقیمی با سکوی تامین مالی داشته باشند تا توضیحات کامل در اختیار آنها قرار بگیرد.
سرمایه‌گذاران حقوقی شامل شرکت‌هایی هستند که به دنبال سرمایه‌گذاری بر روی طرح‌ها می‌کنند. نوع سرمایه‌گذاری این مجموعه‌‌ها دو حالت است؛ یا از ابتدا مبلغ مشخص و ثابتی را به عنوان وجه سرمایه به کمپین می‌دهند و یا از نوع متعهد وارد فرآیند میشوند؛ بدین صورت که تعهد می‌دهند پس از اتمام سرمایه‌گذاری سایر افراد، مابقی منابع موردنیاز طرح را تامین نمایند.
در کنار همه موارد ذکرشده، سازمان فرابورس ایران نیز به عنوان نهاد قانون‌گذار و بالادستی در تامین مالی جمعی، برای جلب رضایت و اعتماد سرمایه‌گذاران، متقاضیان سرمایه را موظف می‌کند تا ۱۰ درصد مبلغ هر طرح سرمایه‌گذاری را همان اول کمپین از منابع مالی خود تامین کنند و خودشان بخشی از سرمایه‌گذاران طرح باشند.
با وجود همه چالش‌هایی که در اقتصاد ایران وجود دارد و از طرفی فرآیند سرمایه‌گذاری هم از حساسیت بالایی برخوردار است، کمپین‌‌های تامین مالی جمعی به خوبی توانسته‌اند به کسب و کارها کمک کنند تا بتوانند سرمایه لازم را برای پیشبرد اهداف خود به دست آورند. با استقبال روزافزون از این مدل می‌توان امیدوار بود در آینده نزدیک تحول بزرگی در مقوله سرمایه‌گذاری و تامین کسب و کارهای در حال توسعه به وجود آید.
انواع تامین مالی جمعی با مدل‌های مختلف کسب‌وکار و روش جذب سرمایه وجود دارد. با توجه به مدل کسب‌وکار و پلتفرم‌ها و نحوه مشارکت، می‌توان انواع کرادفاندینگ را به چهار دسته، تقسیم کرد:
کراودفاندینگ به روش مشارکت:
این نوع تأمین مالی خرد پیچیده‌ترین حالت کراودفاندینگ است. در این حالت دریافتی و نفع مشارکت‌کنندگان در ازای سرمایه‌گذاری، دریافت سهام، سود سهام و یا حق رای در سهام است.
در روش تامین مالی جمعی و مشارکت در سود، مشارکت‌کننده در سود و زیان شرکت سرمایه‌پذیر، سهیم است و در مدت مشخص و در صورت موفقیت طرح، سود خود را دریافت می‌کند و از این چرخه خارج می‌شود. در این حالت مشارکت‌کننده، صاحب سهام شرکت نیست و فقط برای بازه‌ای مشخص، سرمایه خود را در اختیار شرکت سرمایه‌پذیر می‌گذارد.
تامین مالی جمعی و سرمایه‌گذاری در ازای پاداش:
ویژگی این مدل تامین مالی جمعی، اعطای پاداش به مشارکت‌کنندگان به دلیل حمایت آن‌هاست. این پاداش‌ها با توجه به میزان مشارکت، متفاوت است؛ اغلب این پاداش‌ها به صورت دریافت خدمات از شرکت سرمایه‌پذیر است.
تامین مالی جمعی مبتنی بر وام یا قرض:
این نوع کراودفاندینگ وام‌گیرندگان مستقل تقاضای وام بدون وثیقه دارند. چنانچه این درخواست توسط سکوی کرادفاندینگ پذیرفته شود، پول را از اجتماع قرض گرفته و آن را با بهره یا بدون بهره بازپرداخت می‌کنند.
کرادفاندینگ به روش اهدا:
این نوع از تامین مالی جمعی شبیه به حمایت‌های خیریه‌ای و بدون چشمداشت است. اهداف حمایتی و نوع‌دوستانه در این روش کرادفاندینگ، موجب ایجاد انگیزه در سایر افراد جامعه می‌شود.